ՄԵՐՁՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԽՈՐՀՐԴԱՐԱՆ
Հարատև առատաթյունը մարդկանց նույնքան շփոթության մեջ է գցում, որքան հարատև կարիքը: Առատության դեպքում՝ ձանձրույթն է, կարիքի դեպքում՝ գերհոգնածությունը: Եվ այս, և այն պարագայում անձնասպանությունների տոկոսը բարձրանում է: Կոմունիստներն իմաստուն էին, որ չիրականացրին կոմունիստական հասարակարգի կառուցման ավարտը:
Քեզ հաղթելու ցանկությամբ հիմարը հույսը դնում է հիմարություններ անելու քո հավանականությունների վրա և երբեմն չի սխալվում: Քաղքենիությունը քաղաքակրթական նորմալ պտուղն է: Պատահական չէ, որ այդ երկուսի բառարմատը նույնն է: Միայն թե պտուղը ճաշակելուց առաջ, հեգնալի հանդուրժողականությամբ կեղևել է հարկավոր:
Ինքնարդարացվող հանցագործը պոտենցիալ կրկնահանցագործ է: Նրանց հասանելիք պատժի չափի նվազեցումը՝ նույնպես դրդիչ է կրկնահանցագործության, բացի այն, որ զեղչված պատիժը հետաձգվում է ապագայի անկանխատեսելի ձևերի մեջ:
Բնության երևույթների մեջ ծվարած են բոլոր հասարակական երևույթների պատասխանները: Ահա թե ինչու դարեր շարունակ հասարակական մարդը կենցաղային թե խոհական, բանաստեղծական թե առակատիպ համեմատաթյուններին է դիմել՝ մակերեսային թե խորագիտորեն, նրբամիտ ու դեռևս ոչ լիովին բացահայտված: Ո՛չ ժողովուրդն է իմաստուն, ո՛չ էլ անհատը: Աթեիստի համար բնությունն է իմաստուն, հավատացյալի համար՝ այն ստեղծող Արարիչը: Եթե մարդն ինքնին իմաստուն լիներ, ապա լուծած պիտի լիներ բոլոր հասարակական հարցերը, առավել ևս առանց դիմելու բնության օրինաչափություններին՝ այդ հավերժական «շպարգալկային»:
Մայրամուտը տխրում է քո փոխարեն, արևը ծագում է քեզ համար: Երբ բառն զգում ես իբրև կենդանի էակի, նա կենդանաթյուն է տալիս քո մտքին: Երբ կենդանություն է տալիս քո մտքին, հույզերդ մի առ մի արթնանում են: Երբ հույզերդ արթնանում են, զգում ես քո ողջ լինելը լիարժեք: Երբ քեզ այդպես ես գզում, հասկանում ես, որ դա մի բանի համար է... դու փրկվում ես տարակուսանքից... քեզ սիրում է նա, ում սիրո կարիքն ես զգում... քեզ ատում է նա, ում ատելության կարիքն ես զգում: Եվ ահա սիրո և ատելության արանքում նորից ապավինում ես բառի կենսանակությանը, մինչև որ քեզ հետ մեկնում է քո վերջին բառը, որով կայացնում ես քո դատավճիռը: Եթե բառը լեզու ունենար, ինչ պիտի խնդրեր քեզանից:
Հաղթահարում ես ընտելանալուց... օրինաչափությանները հայտնաբերելուց... քո բախտավոր աստղին կամ ժամին հավատալուց... Տիրոջը ապավինելուց,.. քո ուժերի օպտիմալ կիրառումից... ինքդ քեզ վրա հույս դնելուց... ուրիշների հաղթահարման փորձը հաշվի առնելուց... այդ ընթացքում մեղսագործելիս հատուցումն արիաբար տանելուց... հաղթահարած լինելու ձևացումներից հրաժարվելուց... Իզուր մի՛ ճշգրտիր. ճշգրտելիքդ փոփոխական է: Երկդիմի, փոփոխական ճշմարտությունների լաբիրինթոսում միակ ուղեկցին՝ ինքն անկեղծությանը հաճախ ես թմրեցնում պարտադրված քնի մեջ: Հավատացյալներն են ավելի շատ հանդարժում անհավատների չհավատալու իրավունքը, թե՞ ընդհակառակը: Ճշգրիտ գիտությունների մասնագետները (բժիշկ, քիմիկոս և այլն) հաճախ աթեիստներ են:
Ամեն մի երկրային բացատրություն ունի իր միստիկ վերնաշերտը: Մարդն Աստծո աստիճանավորված արարչագործաթյանն է, ինչպես պահանջարկն ու առաջարկը միմյանց առաջացնում են, այնպես էլ գոյանում են առաքինություններն ու արատները:
Դռան կարծիքը հարցրին, երբ մեջը կողպեք էր խցկվում: Համախոհների մեծաքանակություն նվաճելով՝ ջանում են ամրանալ իրենց համոզմունքների իրավասության մեջ: Ինչքան քիչ ես քավել քո մեղքերը, այնքան շատ ես վախենում մեռնելուց: Իմաստուն դառնալու համար քեզանից տարրական խելք է պահանջվում, որ իմաստությունն ավելի լավ է, քան տխմարությունը: Մարդն իրեն զրկում է իմաստությունից՝ սկսած այն պահից, երբ հրաժարվում է բարեխղճությունից: Խոսք կա, որ սնայպեր է, խոսք կա, որ համազարկ է:
Վայելում են այն, ինչից հետագայում պիտի զզվեն: Զզվում են այն բանից, ինչը հետագայում պիտի վայելեն: Ես սիրում եմ, որ մարդիկ իրար սիրում են: Քեզ ոչ թե կին է պետք, այլ քեզ պետք է այն կինը, որ քեզ է պետք: Եթե քեզ ծեծում են, ուրեմն դարձել ես այն ծեծը, որին արժանի էիր դու, թեկուզ ոչ այդ պարագայի համար:
Ծխելը վնաս է, բայց ոչ առողջապահության ցանցի աշխատակիցների եկամուտի համար: Կինն իրեն պատվանդանի վրա է զգում, երբ հզորը նվաստացնում է նաև ուրիշներին: Բոլոր արվեստագետները ենթակա են քաղքենիացվելու վտանգին, քանի որ քաղքենիաթյունը քաղաքակրթական փոխկապն է: Շրթունքների խաղը ավելի դյուրընթեռնելի է, քան ականջներինը, որոնք զգուշորեն. անշարժ են մնում, այնքան են նրանց քաշել մանկաթյան առաջին իսկ տարիներից:
Պետք է մաքրություն լինի, որպեսզի այն պահպանելու խնդիրն առաջանա: Կանացի ճակատին ու դեմքին իջած մազափնջերը սեքսուալ կիսադիմակներ են, մոտավորապես ինչպես մահմեդական կնոջ երեսին քաշած քողը, որը շեշտում է աչքերի գայթակղիչ խոսունակությունը: Սեքսուալ փորձի պակասը և անճարակ հետախուզությունը հանգեցնում են լքված լինելու զարմանքին, որ բաց պատուհան է դեպի հմտությունը: Կարևորն այն չէ, որ ցուրտ է լինելու, այլ այն, որ դու մրսելու ես: Այս հմտությունը երբեմն առեղծվածորեն անհետանում է:
Երբ մազերդ տնկվում են սատանայի պոչի նման, ուրեմն մեջդ սատանայություն է մտել: Այն, ինչ անցնում է քո մտքով, դա դու չես. քո սատանան կամ քո հրեշտակն է, որոնք քեզ հուշում են: Կյանքն ի՞նչ է, Եթե ոչ մինչև մեռնելը հասնելու մի ժամանակամիջոց, խնդիրն այն է, թե հանուն ինչի՞... Ժամը 11-ն անց է 18 ժամ: Գեղեցկուհին առեղծված է, քանի դեռ չես բացահայտել նրա բարոյաքիմիական բաղադրությունը. հայտնաբերելը պայթյունավտանգ է: Փոխադարձ սիրո համար սպառնալի երկրաշարժ է սեփական շահագրգռությունների ճեղքվածքը: Պարտությունդ քեզնից երես կթեքի քմահաճորեն, երբ դու նրան սիրահարվես թեկուզ հետաքրքրությունից դրդված:
Ղեկավարել՝ նշանակում է ցավ պատճառել, երբեմն իմաստալից: Ձեռքերը երկար են, խելքը կարճ: Փոքր խաղի մեջ հասունանում ես մեծ խաղի համար, որի մեջ թերևս բորբոսնես... նրա հատակին: Կինը նախանձում է կնոջը, երբ նրա բացված պայուսակի մեջ տեսնում է նրա ստինքներին ու կոնքերին համապատասխանող մեծ գումարը: Քիթը բնավորության ուղեցույցն է, ինչպես որ աչքերը բնավորության ուղենիշներն են: Երջանկությունը շփոթում են կոմֆորտի հետ, և անհասկանալի է մնում նրանց համար երանության առեղծվածը: Երանությունը պարգևատրվում է եսասիրությունից հրաժարվելու արիության դիմաց: Ես չեմ քարոզում. ես իմ շալակած քարն եմ օծանում: Որքան շատ են քարերը Հայաստանում, ու մեկ քարն անգամ կամովին շալակողների թիվն առեղծվածային է: Մտավորականությունը ազգի ծաղիկն է թափվում է, որպեսզի ազգը պտղավորվի, մինչդեռ հասուն կանայք գրկում են չպտղավորած ծաղիկների փնջերը, և պտուղներից կոմպոտ են պատրաստում՝ օր ծերության վայելելու համար: Ժողովրդից շատ բան մի՛ պահանջիր. նա կորցրել է իր անձնագիրը, թեև քո անձնագիրը քո անձը չէ: Մեկը կարող ես կորցնել, մյուսը չի կարելի: Նույն հայն ենք, հարբում ենք տարբեր խմիչքներից, բայց մի՞թե մեզ վիճակված չէ նորից դառնալ խաղողի ողկույզ: Գարեջուրը օղու մխիթարությունը դարձավ: Ստրկությունը կուզիկացնում է: Կուզիկացողի վրա ծանրանում է մի վաղաժամ ծերություն: Քո առաքելությունը ճառագայթում է քո մահից այն կողմ՝ կենդանությանդ օրոք քո ծավալած մագնիսականության համապատասխան: Աղմկարարությունը պատառոտվող խոնարհությունն է: Քո ցավերի հետ դու մենակ ես, մահվան դեմ-հանդիման, նույնիսկ եթե կողքիդ կան բժիշկ, քահանա, հարազատներ, որոնք րնդամենը քո ժամանակավոր սեկունդանտներն են, հավուր պատշաճի, բազմերեսանի ու նաև իրենց մարմնի կալանավորը: Քո թվացյալ վերջնական պարտության միջից որոնում ես անդրաշխարհային պարզված մի ձեռք, մինչդեռ անտարբերաթյան փակ դուռը համազոր է թշնամիների: Հավերժաթյունը քեզ այնքան համբերությամբ է սպասում, որ սպասելիս անհամբերություն պիտի չցուցաբերես:
Համբավը գերգովազդ է իր գերներգործությամբ կնոջ և հասարակության վրա, և համբավի հասած մարդն ինքը իր ապրանքն է և ապրանքի տերը: Ովքե՞ր են հիվանդացնում ու վաղաժամ մեռցնում պետության մարդկային ռեսուրսները: Հասարակությունը եղել է և մնում է ատելության դպրոց: Երբ կղկղանքը լցվում է գանգը, աղեստամոքսային համակարգն իրեն լավ է զգում: Այս է մեր ճակատանկարագիրը. խորհրդայինից խորհրդարան, ժողովրդի դիկտատուրայից՝ ագգային ժողովրդավարություն: Խոսափողն անջատվեց:
ՆԵՏԱՂեՂ
Պետական գործիչը ոճրագործում է հանուն... անհատը ոճրագործում է իր անունից. նույնը մկրտվում է տարբեր անուններով, և միայնակ բառը նույնպես ստում է: Դահիճն իրեն ծածկել է ուսմունքի թիկնոցով: Դահիճը մահանում է, թիկնոցը մնում է... ուրիշի համար, որը գուցե գործի դահիճամերժ: Խլուրդին մի՛ մեղադրիր նրա ջանասիրության համար: Խլուրդին մեղադրիր նրա ջերմընտրության համար:
Սեռական ակտը սեփական մահը սերնդի մեջ հաղթահարելու ենթագիտակցական բնազդ է, նրա հաճույքը անմահության հաճույքի ակնթարթն է: Փառավորված անմահությունը հավիտենական օրգազմ է: Դու քննարկվելու ես անկախ քո կամքից: Մարդը սկսվում է իր առաջադրած վերնագրով, ավարտվում է իր ակամա ստորագրությամբ: Սեփական հավատարմությամբ ես ապահովագրում քո նպատակի բարոյական դրոշակը: Քո մահը ծրագրերի սնանկության վավերացումն է: Մտքերը համտեսիր կուտ աո կուտ, ինչպես փետրավորը: Թերևս դրանում է հեռավոր Արևելքի իմաստությունը: Առանց ծամելու կուլ տված մսի պատառներն ընդամենը որովայնն են լայնացնում: Կորցրել ես քո անցյալը, շահում ես քո ներկան, որ կորցնելու ես և հրապուրվում ես ապագայի հմայող ժպիտով: Դու ո՛չ շահել ես, ո՛չ կորցրել ես. դու ընդամենը խաղացել ես շահի և կորստի մարդկայնորեն տխմար խաղարկությունը: Ի սկզբանե անտի՝ քեզ ոչինչ չէր պատկանում: Բայց մի՛ վհատվիր. քո կյանքը նույնն է, ինչ երեխայի կաթնատամները: Շրջապատի ցուրտը յուրաքանչյուրիս ջերմության բացակայությունից է կամ նվազելուց է, թեև պայման է, որ չմեռնես մանկամիտ հասակում: Սեռական արարողությունը և հմայելու տաղանդը համապատասխանում են մարդկության ներկա տարիքին, մարդկություն, որն իմաստուններին գնահատում է ծերունականության տեսանկյունից: Ինչպես արդի քաղաքականությունը՝ նետաղեղի դարաշրջանը: Սխալի գիտակցման տրտմությունը ուղիղ համեմատական է զղջումի ուշացմանը: Իմացությունս ինձ տրված նախահայտնության մի մասն է, որ մոռացել էի գոռոզության հետևանքով:
Երկընտրանքից է սկսվում մեկընտրանքը: Խաղարկությանը հավատում են, Աստծուն չեն հավատում: Պատահում է, որ երազումս տեսնում եմ, որ արտասահման եմ գնացել, բայց վերադառնում եմ արթնանալուց առաջ: Վովա փղին էգից զրկեցին, փախավ գազանանոցից, տրոլեյբուսներ էր շուռ գալիս, մարդկանց չէր վնասում: Տանկերից կրակելով նրան սպանեցին: Սամուրն արձանագրեց. «Փղին վնասազերծեցին»: Սա մոդելն է այն հասարակաթյան, որն իր քաղաքացիներին զրկում է անհրաժեշտագույնից: Փորձված թանը մածուն չէ:
Թշնամանքը սպառվում է, հրե մասնագիտություն չէ: Եթե դու ընդամենը քո ինքնության ստվերն ես, քեզ լույս է պետք՝ այդ ստվերից ազատագրվելու համար: Հավերժական երիտասարդությունը տրվեց հրեշտակներին: Կոմունիզմի ուրվականից մնաց կոմունիստի ուրվականը: Կապիտալ շինարարությունից անցանք կապիտալիզմի շինարարությանը: Տնաքանդության քանդակագործները կանգնած են հերթի: Հայաստանը մարդկային ռեսուրս արտահանող երկիր է: Ժողովուրդը շատ է և շատակեր, ոչ մի թագավոր նրան չի դիմանա:
Ինքնասիրահարվածին դժվար չէ համոզել, որ սիրահարված ես նրան: Երբ տարակուսում ես, ինքդ քեզ վրա ես վերցնամ ամենամարդկային հոգեվիճակը: Մոլեռանդների գերկարողությունը իրենց տարակուսանքները թաքցնելու թե հաղթահարելու ունակության մեջ է:
Եթե ուզում ես ազատվել այս կյանքից, ապա մինչև վերջը պետք է ապրես: Անհաղթահարելի է միայն այն, ինչը անհաղթահարելի ես համարում:
Կիրակիս այնքան թեթև անցկացրի, որ երկուշաբթիս ակամա ծանրացավ: Երեքշաբթիս հայհոյանշան ցույց տվեց դժվարություններին: Չորեքշաբթիս գրաստավարի խեղճացավ: Հինգշաբթիս ափնիվեր ողորմածություն խնդրեց երկնքից: Ուրբաթս արժանացավ ռոբինզոնյան արիությամբ: Շաբաթս հրավիրված էր կերուխումի: Կիրակիս նորից անցկացրի թեթևամտորեն: Ինտերաղեղն ինտերնետ արձակեց, պատկերը խոցվեց, լուսաքամ եղավ, և խզբզանքն ստորագրեց նրա մահախոսականը:
Վանդակի մեջ երկու դեղձանիկ էին՝ էգ և արու: Խելոք թառել էին իրար կողքի: Ի՞նչ էին մտածում: Նման է բոլորին, նման չէ բոլորին՝ ճիվաղ է նա: Վիճում են, թե ով է իրավացի բոլոր տարիքներում: Երկու մահամերձ միմյանց կողքի՝ նմանապես: Դարձիր քո սկզբունքի հրեշտակը, անցյալ հրեշտակի գլխավերևում կսավառնի նրա սկզբունքը: Դագաղս լինի ձեր ուսերին, հիշատակս՝ նույնպես: Փողը թեթև լինի քո վրա, պարոն կաշառակեր: Կոմունիստները մեզ չէին զրկում աշխատանքից, քանի որ ցածր էին վճարում, բայց չգիտեինք, որ նեոկապիտալիզմն ավելի ցածր է վճարելու՝ աշխատանքը մատուցելով իբրև ողորմաթյան: Քաղաքակրթությունների տարբերականները մեր մոլորակի վրա, քաղաքակրթությունների տարբերությունները տարբեր մոլորակների վրա... ներկաները, անցյալները և ապագաները համատեղվում են իրարից տարբերվող զարմանազան զալակտիկաների վրա հուշելով սերն առ մակրոտիեզերքը:
Ծիծաղելուց քամակդ պիտի չճղես: Դու կորցրիր ամեն ինչ, բացի գլուխդ չկորցնելու ցանկությունից: Սպանում են ծաղկեպսակ դնելու ծախսի տակ ընկնելով:
- Քեզ ի՞նչ հրամցնեմ:
- Հրամցրու ինձ քո բացակայությունը:
Ստերը պատվանդան են ճշմարտաթյան համար, իրար վրա կատակվելուց բարձրանում են. ճշմարտությունը, ավելի ճիշտ՝ նրա հրաշալի պահանջարկը, մի անխոցելի ուրվական: Հորիզոնին պատասխանատու դարձրին արևածագի և արևամուտի համար: Աթեիստները հավատացյալներ են, քանի որ սադրանքի են ենթարկում ապաշխարողներին: Գեղեցիկը միջնորդ է քո և մարդկանց միջև: Արհավիրքն իր կոսմետիկայով նորաձևում է Երկրի երեսը, երբ այդ երեսը մռայլվել է չարագործություններից: Մեր վարորդների պես ենք պահպանում մեր ապրելակերպի երթևեկության կանոնները: Մտքերս կորչում են, ինչպես չվող թռչուններ, և հայտնի չէ ինձ, թե ով պիտի որսա:
Տիրոջ ուղերձը համատիեզերական է, և Լյուցիֆերը դրանից խեղված մեջբերումներ է անում: Սեփական մահվանը պետք է դաստիարակել յոթ տարեկան հասակից: Մահվամբ գեղեցկանում ու Երկրագնդի հոգին հմայում ես 33 տարեկան հասակում: Տերը մահվան է դատապարտում նրա բոլոր տարիքներում: Դժոխքը այս Երկրագնդի վրա կյանքն է՝ առանց այն հոգևորի, որով դու կկարողանայիր այլընտրանքով նրան ընդդիմանալ: Դժոխքն այն է, երբ ապրելու գինը միմիայն տառապանքն է: Ոջլոտած կարտոֆիլը ցեխոտ վիճակամ են իրացնում: Արվեստը բնածին այլախոհաթյուն է: Ապաշխարանքը սեփական մեղքերի կամովի փոխհատուցումն է: Պետաթյունը բռնագանձում է քո չվճարած հարկերը: Հակապետականությունը աթեիզմի սուռոգատն է: Հինգերորդ քաղաքակրթական աշնանային մի առավոտ ցրտերը զարմացած մնացին: Ի՞նչ բարոյական սկզբունք ակնկալենք ռամիկներից: Առաջարկվում է անվանի քննադատներին կարգել Պանթեոնի դռնապան:
Ամուսինները միասին են ապրում իրար սիրելուց... շահագրգռաթյանից դրդված... հանուն երեխաների...ճարահատյալ... սովորույթի ուժին անձնատուր... ազգուբարեկամների հանդեպ ունեցած ամոթից... ձևականորեն փոխզիջումների պայմանավորվածությամբ... պետական պատվեր կատարելու առաջադրանքով. մի խոսքով, ապրում են, ինչպես պարում են՝ ոտը գցելով ըստ հասարակական կանոնների: Ամուսիններին տրված է այլընտրանք շրջապատին համոզելու, թե ինչի համար են միասին ապրում: Լրագրողի, թե գրականագետի սնապարծություններից մեկը կդառնա «Երբ, որտեղ և ինչպես վախճանվեց Վանո Սիրադեղյանը» թեմայով արտադպրոցական շարադրականը: Պաշտոնյա գրողը գաղափար չունի իր ստեղծագործության ճշգրիտ գնահատականի մասին, ինչպես հարուստ հարսնացուն չգիտե, թե իր հետ ինչու են ամուսնանում:
Մենք ատում ենք մեր լինելության բացակայությունը, քանի որ մեր թվացյալ լինելությունը թերի է: Նվազեցրած չափանիշներով մենք դարձանք այն թվացյալ ավելին, որին հիրավի պիտի արժանանայինք, եթե չափանիշները չխարդախեինք: Ամեն մարդ ամոթխած ու վախվորած հանցագործ է իր պոտենցիալ գայթակղելիությամբ: Նշան բռնելիս մի աչքը փակում են: Աղեղն արձակեց մի նետ, որի սայրին ամրացված էր ջերմամիջուկային մի ռումբ, և մշակույթը ծափահարեց: