Harutin » 11 окт 2010, 07:37
ԳԻՇԵՐԱՅԻՆ ԱՐԵՎՆԵՐ
1
Դեղձենու այգին –
Այգաբացի՜ն դեղձան…
Հովը հալվում է,
Հպվելով բնին,
Հովը ծալվում է,
Ոնց արմունկներդ,
Եnբ մանկա՜նս ես գրկում
Քնի՜դ մեջ, քնի՜դ…
Յոթն օր ու գիշեր –
Խշշո՜ւմ եմ հրով…
Իրերն են ճարակ
Հողեղեն բոցի,
Նրանք կրակո՜ւմ են
Ծո՜վը, հեղե՜ղը,
Որ փրկեն իրենց
Ձևերն Աստուծո:
Այդպես էլ այգին –
Այգաբացի՜ն դեղձան…
Մոտենում է ձյան
Սահմանին քնի,
Ոնց արմունկներդ,
Եnբ մանկա՜նս ես գրկում,
Եվ հո՜վն է ծալվում
Կրաներկ բնին…
2
Լծորդներով իմ ուսերի
Գլորվում են երկու արև,
Իմ ուսերից իրիկնաձայն
Գլորվում են երկու ծնծղա,
Գալիս աջով, գալիս ձախով
Ու մատներիս բոցում դժգույն
Զարկըվում են հիազարհուր
Մայրամուտներ հազարավոր:
Նրանք գայթում ու պայթում են,
Պայթում են ու ի՛նձ են խայթում,
Եվ մայթերին ձյուն է տեղում՝
Ձյունեղեն հուր…
Երկու ծնծղա, երկու ծնծղա,
Ու անծիծաղ երաժշտության շուքերի մեջ
Կաղկանձում է ծուռտիկ-մուռտիկ
Տերևների պղինձը մուգ:
Հիմա հորդո՛ւմ է սելավը
Քաղաքներով անսիրտ, ամա՜,-
Ջրհեղե՜ղն է գարնանային,
Որ նորոգի թ՛ե կյանք, թ՛ե մահ..
Իսկ նավակի քիթը սուրսայր
Չափուձևն է տնտեսուհուդ հողաթափի,-
Ձեռքերը քո
Ծաղկաթերթեր են թափթփում
Կրակների՜ս, անուրջների՜ս
Ու վայրերին աներեկո…
Նավակի քիթն ահա կտրեց հորիզոնը,
Հանց մկրատը պատվո հյուրի
Ժապավենը օպերայի երակնաալ,-
Ասես ցլիկներ են զենել
Կամ զենքեր են զարկվում իրար- հենց զենիթում:
Իմ ուսերի լծորդներով
Ելնում են վեր երկու ծնծղա,-
Այդ կատաղի բզեզների հիվանդն եմ ես:
Նրանք գայթում ու խայթում են,
Եվ սա հայտ է
Բժշկարար նոր ուսմունքի,
Երաժշտության ու ասմունքի:
Եվ թողնելով, որ գլորվեն
Արևները հոգնատարած իմ ուսերի լծորդներով,
Հանց կածանն է հեծանիվի օրվա մեջ թաց,
Թողնելով, որ
Լարվեն ջլերն արեգական
Մազարմատի ծայրին կանգնած լորենու պես
Սիրո առջև՝ մահամշուշ ամպի դիմաց,
Եվ թողնելով, որ կարկինը
Կրկին խրվի գծագրում ուսագոգիս
Եվ օգնության կանչի մոգին՝
Վերծանելու հրակապո՜ւյտն անքնության,
Ես հղկվում եմ,
Հղկվում եմ- հեզ,
Իբրև մամուռ ու քարաքոս
Մի կողմ նետող եկեղեցին,
Իբրև մանկիկ՝ կարմրուկի դևին հաղթած
Օ՛դը հագած այգաբացի:
Ես մաշվո՜ւմ եմ՝ շապիկ-շապիկ,
Ոնց ներշնչված խմբավարի մատնանկար
Համերգային լուռ դահլիճում
Կամ էլ հետքը ջրահարսի - աստղալճում:
Որ չխեղեմ իմ ձևերը,
Իմ թևերը կախում եմ վա՛ր
Եվ տենչում եմ ՝ մշուշանալ,
Ա՜խ, միայն թե դու չուշանաս…
Կանգնում եմ - հե՜զ…
Ճառագայթ ու խայթերի տակ,
Կաղկանձի մեջ պղնձակեզ,
Իմ հայացքը՝ դեպ նավակիդ առագա՜ստը,
Ձայնալարերս ոլորած
Քո վարսերի ոսկեթելով, աչքերս փակ
Շշնջոցիդ քողո՜վ մետաքս,
Ու չեմ շնչում՝ չլինի թե ցնդի անդին
Վարդաբույրը ծալվեծավալ,
Ունկերս խուփ
Շրթունքներիդ մեմբրանով,
Օ՛դ որսալով - քո՛ բերանով
Իր յոթնագույն շապիկներն է տառապանքս
Հանձնում ջրին պղտորության:
Քաղաքները շուտ տանեն թող
Բարուրների վաղվա ընծան
Եվ լույս լացեն- արևներ լան…
Եվ իբրև վանք լուսաթափանց
Մայրամուտին
Քո նավակի ջրանախշով լողա դեպի
Անհայտությունն ու կապույտը,
Հեռանում եմ, հեռանում եմ՝
Մոռանալով բզեզներին այն կատաղի,
Փողոցային կաղկանձյունն ու հրե ձյունը,
Ուսագոգիս գծագրում՝ և՛ յոգերին, և՛ մոգերին,
Մոռանալով ճանկ ու խայթեր,
Ռենտգենյան ճառագայթներ,
Գալիս եմ քեզ, քեզ եմ գալիս,
Որ չպայթեն բյուր սրտերը արևների - միանգամից:
Գալիս եմ, թող
Գիշերների աստեղաշարն ուխտագնաց
Կերոնները վառի ամեն տուն ու շենքում,
Ամեն մի աստղ՝ իր մոմը մի,
Մի մոմ՝ սիրույն Մահուկյանքի:
3
Հունիսին
Ամեն շաՎաթ օր
Անձրև էր տեղում:
Սրբերից
Ամենագթառատն էր
Համբուրում յուր որդիների հողը:
Անձրևը
Հակվում էր սնարին
Մոր նման ծիծն հանած,
Եվ կանաչն էր ելնում վեր
Նույնընթաց,
Ոնց ձեռքերը մանկան
Դեպի պարանոցը:
Անձրևամութին
Խորշեր են բացվում
Որմերում մոտեցող երկնքի,
Կամարներ-
Խամրած հին եկեղեցու,
Եվ կամարների տակ, ասեղը ձեռքին,
Ալևոր դերձակն է փայլում հերարձակ:
Կիրակինե՜ր,
Անծա՜յր, պայծա՜ռ կիրակիներ,
Առավոտ կանուխ նոր շոր կունենաք…
Քնարներ գրկած
Քամիներն են գալիս,
Առույգ գուսաններ՝ քայլող դարեդար,
Հովերը ռիթմիկ
Ջութակների պիրկ իրանների վրա՝
Քուչակի նման՝ պաչը շուրթերին:
Եվ Պավարոտիի
Տենորն է հորդում
Դեպի անեզրը ապագա մեղքերի,
Խխունջն է
Զարթնում պղնձե
Տենորի բարեխոսն այդ՝ բարիտոնը:
Տոնին
Անհուն ձայներ են խշշում
Երկնքի խորշերից,
Լինի ցերեկ ցորենի, թե իրիկուն հիրիկնային…
Տեսնո՞ւմ եմ
Ասեղնափայլերը
Քո հանդերձի տոնական,
Կաղկանձո՞ւմ եմ
Լուսնի բոլորակի
Մշուշացոլ զառանցանքով,
Արևախա՞նձ եմ
Իմ մելամաղձի ճահճի մեջ կանաչ,-
Թող դաղձը բուրի ու ես կարոտեմ:
Հունիսին,
Ամեն շաբաթ օր
Անձրև էր տեղում,
Ամսին
Պոետների՜ վաղամեռ՝
Պուշկինի, Լորկայի և մեկ ուրիշի…
Հուշը
Հունիսի կարասից
Մե՜ղրն է մատով համտեսում,
Եվ մեղրաթելը՝
Քամանչի աղեղ՝
Հառաչում է սիրո ցավը տանելով,
Զմրուխտով բեռնավոր
Նավեր են մտնում
Մթար ջրերը անդրաշխարհի,
Եվ լույսն է ծլում ՝
Ձայն տատանելով…
Հունիսին,
Համբույրների տեղ՝ հունիսին,
Արյան ծածանվող գլխաշորը՝ հունիսին:
Կակաչի հետքեր՝ մարմնիս,
Վարդափշերի պաչեր՝ մարմնիս,
Յասամանի ծածկոցը՝ մարմնիս…