ԱԲՈՎՅԱՆ ՓՈՂՈԾ

Մի պայծառ ճամբա, մի զվարթ փողոց -
Շուրթին անունը մեր Աբովյանի,
Զգվում է, փռվում - ծառով, ծիծաղով
Կանաչ սրտի մեջ մեր Երևանի.

Բացվել են ուրիշ շքեղ փողոցներ,
Ու սերունդներ են եկել ու անցել,
Բայց նա ինչպես հին ու առաջին սեր
Նորից ամենից թանկն է մնացել.

Տխրում է հոգին - իր գիրկն ենք գնում,
Երբ ուրախ ենք մենք այնտեղ ենք կրկին
Երբ մտերմի է սիրտըորոնում
Այնտեղ ե գտնում իր որոնածին.

Ու յերբ մթնում է մեր միտքը բարի
Հայոց հինավուրց բախտի մռայլով
Մեզ սփոփում է նրա մայթերի
Կենդանությունը, աշխույժը խռով.

Ասես երակն է աշխարհի հայոց
Որ բաբախում է հավերժ կենդանի
Մի պայծառ ճամբա, մի զվարթ փողոծ
Շուրթին - անունը մեր Աբովյանի...

ԻՆՔՆԱՀԵՌԱՑՈՒՄ

Կարոտում եմ.
Ինքս՝ իմ մեջ, ինձ հետ մնալ - կարոտում եմ.
Զարթնել՝ անհոգ,
Մանուկ օրվա հետ մանկանալ - կարոտում եմ.
Դուրս գալ տնից ու անճանաչ գնա՜լ, գնա՜լ- կարոտում եմ.
Գտած մի նոր տողի համար
Աշխարհի՜ չափ ուրախանալ - կարոտում եմ.
Քո մի խոսքից առավոտել,
Թաքուն բախտով ներսից հորդել,
Փխրել, տխրել ու կարոտել - կարոտում եմ.
Հազար տեսակ հոգս ու հարցում՝
Մեկը մեկից առաջ ընկած՝
Ինձ առել են իրենց տենդոտ հրմշտոցում,
Ինձ՝ ինձանից հեռացնո՜ւմ են, անջատո՜ւմ են.
Եվ զգում եմ մեկ էլ հանկարծ
Որ ինքս՝ ինձ կարոտո՜ւմ եմ ...

***
Այնպես անփո՜ւյթ, այնպես հանգի՜ստ,
Անցնում եմ իմ տան մոտով,
Մինչ ես ուրիշ տեղերում իսկ
Քե՜զ եմ փնտրում կարոտով:

Ասում են, թե մոռացել ես,
Չեմ հավատում, իմ անգին,
Պարզապես դու հեռացել ես,
Մոտս թողել քո հոգին:

Եվ այնպես հեշտ, այնպես խնդուն
Մատնո՜ւմ ես ինձ աշխարհին,
Մինչ դողում է, որպես երդում
Անունդ իմ շուրթերին:

Ասում են, թե ինձ դավել ես,
Չեմ հավատում, իմ անգին,
Պարզապես դու խռովել ես,
Ու տանջում ես իմ հոգին:

Անցնում ես դու ու չես նայում,
Մինչ ես կանգնած մոլորուն,
Քեզ աչքերիս մեջ եմ պահում
Ու տանում եմ հետս տուն:

***
Արի, արի, արի
Թեկուզ վերջին անգամ,
Թեկուզ քայլով դժկան
Միայն արի, արի:

Թեկուզ բերես դու ինձ
Նոր բաժանման թախից
Անդարձ գնաս նորից,
Միայն արի, արի:

Թեկուզ անսեր անցիր,
Թեկուզ հեգնող ու խիստ,
Թեկուզ խայթող ու բիրտ,
Միայն արի, արի:

Թեկուզ բերես դու ինձ,
Մի նոր դավի կսկից,
Թեկուզ ուրիշ գրկից,
Միայն արի, արի:

ՍԵՐ

Այսօր առավոտ նայեցիր դու ինձ
Այնպես մտերիմ, այնպես տնօրյա
Մի շղարշ հայացք քո լուրջ աչքերից
Հյուսվեց դեպի ինձ, փռվեց ինձ վրա:

Եվ առավոտից թափառու եմ ես
Պարուրված քո այդ հայացքով նիրհուն
Դու երկնքի պես գալիս ես ինձ հետ,
Դու երկնքի պես մնում ես հեռվում:

Վաղուց կարոտած մեղեդու նման
Ծանոթ մի թախիծ իմ սիրտն է լցվել,
Արցունքներ, գանձեր իմ պատանության
Դուք կաք, դուք եկաք, դուք չեք սպառվել:

***
Թափառում ենք փողոցներում
Ես քո սիրով , դու՝ ուրիշի,
Այրվում ենք մենք հրդեհներում՝
Ես քո հրով դու՝ ուրիշի:

Կարոտում ենք, խնդում, տխրում՝
Ես քո խոսքավ դու ուրիշի,
Սուզվում քաղցր երազներում՝
Ես քո տեսքով, դու ուրիշի:

Էհ ինչ արած, բախտը խռով,
Թող աշխարհում մեզ չհիշի,
Միայն ապրենք մենք սիրելով՝
Թեկուզ ես քեզ, դու՝ ուրիշի…

Երգ Երգոց

Ինձ շատ բան տվեց բախտը աշխարհում ,
Միայն չտվեց երջանիկ մի սեր.
Չտվեց , որ ես հոգով անդադրում
Դեռ տենչամ, փնտրեմ, չգտնեմ ես դեռ,-
Չտվեց, որ միշտ ազնիվ մի կարոտ
Մեղեդու նման թրթռա իմ մեջ,
Որ ինձ հետ զարթնի ամեն առավոտ
Ինչ որ մի տագնապ , անհասի մի տենչ,-
Որ մենակ լուսնի տեսքից հառաչեմ ,
Կանչող ծառերի լեզուն հասկանամ ,
Որ թաղծոտ երգը օդի պես շնչեմ,
Որ Վերթերի հետ տառապեմ ու լամ .-
Որ իմ մեջ առնեմ աշխարհն անհագուրդ
Ու տամ աշխարհում սիրտ հոգի ու գանձ,
Ապրեմ իմ այս խենթ վատնումով հարուստ,
Իմ կորուստներով ՝ ահսահման գտած,
Չտվեց , որ ես միայն չլցվեմ
Խուլ երջանկությամբ՝ անընտել ցավին,
Չլացող աչքի արցունքը տեսնեմ,
Լսեմ խոսքը ՝չասված տակավին,
Որ բյուր քույրերիս խռովքն անհատում
Զգամ իմ արյամբ, էությամբ իմ ողջ,
Որ մի էջ՝հայոց երգի մատյանում
Լցվի հավերժող հառաչով կնոջ:

Առաջին համբույր

Այս իրիկուն ես ուշ դարձա, ուշ դարձա տուն,
Ես դարձա տուն այսօր շիկնած ու ահադեմ.
Թվաց բոլորը փողոցում ինձ են նայում
Եվ իմ մասին արդեն դիտեն, արդեն գիտեն:

Այս իրիկուն ես ուշ դարձա, ուշ դարձա տուն
Ես դարձա տուն , եվ տխուր էր սիրտս տխուր,
Թվաց անդարձ կորցրել եմ գանձ մի անհուն,
Եվ իմ աչքին ափսոսանքի արցունք կար լուռ:

Ես տուն դարձա ու հոգուս մեջ ահ կար թաքուն,
Դռների մոտ մայրս, մայրս ելավ իմ դեմ.
Նրա աչքերում ես փնտրեցի կասկած ու քեն,
Եվ նախատիք ես փնտրեցի նրա աչքերում:

Բայց, ոչ, այնտեղ նույն գորովն էր , նույն սերը հեզ
Նայում էր նա այնպես խաղաղ ու անսքող.
-Ախ, մի նայիր ինձ ալյեվս մանկան որպես,
Մայր փոխվել է , փոխվել է արդեն աղջիկը քո:

***
Դու վայրի ժայռի ծայրին
Քմահաճ կակաչ լինես,
Ես նայեմ, նայեմ վերից
Ու քեզնից կարոտ մնամ:
Դու խորունկ խորունկ ձորում
Ինձ կանչող կարկաչ լինես,
Ես անզոր նայեմ վերից
Ու քեզնից ծարավ գնամ:

Դու ծավի ծովի ծոցում
Մարգարիտ քարը լինես,
Ես անհույս նայեմ ափից
Ու քեզնից անհաս մնամ.
Դու հավերժ մոտ ու հեռու՝
Մեր Մասիս սարը լինես
Ես նայեմ, այրվեմ անվերջ
Ու քեզնից անհաս մնամ…


Սիրո երգ

Թե ես չեմ սիրում, չեմ սիրում քեզ,
Ինչու է ձմեռն այսքան գարուն,
Ձմռան արեվը այսքան այրում,
Անխոս երկինքը այսքան անհուն,
Եթե ես չեմ սիրում, չեմ սիրում քեզ:

Եթե դու չես սիրում, չես սիրում ինձ,
Հապա ինչու են ձեր փողոցում
Այդքան սիրով ինձ ճամփա բացում
Անցորդներ , տներ,մայթեր ու ձյուն,
Եթե դու չես սիրում, չես սիրում ինձ:

Ու թե չենք սիրում մենք իրարու,
Ինչու են աստղերն այսքան անթիվ ,
Այսքան գեղեցիկ գիշեր ու տիվ,
Աշխարհը այսքան հաշտ ու ազնիվ ,
Եթե չենք սիրում մենք իրարու:

ՑԱՎՈՏ ՍԵՐ

Սենտիմենտալ եմ դարձել ես այնքան,
Լաց լինելու չափ դարձել եմ բարի,
ՈՒզում եմ գրկել պատահած մանկան,
Հեզ ականջ դնել դողդոջ ծերերին:

Հարցնել՝ ո՞ւր է հայրիկդ, բալիկ,
Որտե՞ղ է որդիդ, իմ տխուր եղբայր,
Ո՞ր օտար երկրում կռիվ է տալիս՝
Ձեզ ապրելու փող ղրկելու համար:

Թռչնահար կանանց՝ վաթսունին հակված,
Որ դեռ ջանում են երևալ ջահել,
Մոտենալ, ասել. "Ի՜նչ լավ ես հագված",
Ասել մի քիչ սուտ, բայց մոգիչ բառեր:

Ասել կնոջն այս՝ դեռ սիրունատես,
Պայուսակներով ծանր բեռնված,
- Հերիք Դուբայի ճամփեքը չափես,
Ինչ է թե տանը չմնան անհաց:

Դեսպանատան մոտ՝ շվար խմբերին
Տրտում թախանձել՝ որդիս, մի' գնա.
Ձախորդ օրերը, կասեր Ջիվանին,
Կուգան ու կերթան, էսպես չի մնա:

Որդուն կորցրած մորը տեսնելիս
ՈՒզում եմ չոքել, մրմնջալ "Մեղա՜".
Աղետի գոտու տարապյալներից
Ես եմ ամաչում ուրիշի տեղակ:

ՈՒզում եմ փարվել մայր հողին, մարդկանց,
Չգիտեմ ինչո՞ւ՝ չչնջալ "ների՜ր"...
Սենտիմենտալ եմ դարձել ես այնքան,
Լաց լինելու չափ դարձել եմ բարի...

ՄԵՐ ՍԵՐԸ

Հայաստա՛ն աշխարհ,
Դու մե՛րը եղար ու մերը չեղա՜ր,
Դրա համար էլ մենք քեզ սիրեցինք սիրահարի՝ պես ...
Դու մե՛րը եղար,
Ինչպես որ մերն է մեր երակներում հոսող արյունը,
Եվ մերը չեղար,
Ինչպես մերը չէ Վարագա սարի արեւածագը,
Սասնա անտառին իջնող մանանան,
Մշո դաշտերը շոյող սոսափը ...
Դու մոտի՛կ եղար՝
Սրտիդ տրոփը մեր կոշտ ձեռքերին հաղորդելու՜ չափ,
Եվ հեռու եղար՝
Սահմանից այն կողմ
Անիի կարմիր ավերակներից մեզ երեւացող
Մայր տաճարի՜ պես:
Դու տաք հո՜ղ եղար՝
Մեր պիրկ խոփերի տենչանքին հլու,
Մեր գգվանքներից ծլարձակող հո՜ղ,
Եվ միրաժ եղար
Կապույտ, անշոշափ ու անբռնելի,
Մենք՝ անվերջ հասնո՛ղ,
Իսկ դու՝ հեռացո՛ղ, անվերջ հեռացո՜ղ...
Հայաստա՛ն աշխարհ,
Դու այդպե՛ս եղար,
Եվ դրա համար մենք քեզ սիրեցինք
Ո՛չ հարազատի հանդարտիկ սիրով,
Այլ՝ սիրածի՛ պես, սիրահարի՜ պես.
Ցավո՛տ, ցավախա՜ռն
Երազով, լույսով, երգող տխրությամբ,
Մերթ խռովելով,
Մերթ հաշտվելով,
Քո գրկո՛ւմ անգամ՝ քեզ կարոտելո՛վ,
Քեզ կորցնելու ահից՝ տագնապա՛ծ,
Քեզ ունենալու խինդից՝ երջանի՜կ,
Եվ բախտիդ համար անվերջ, ամեն պահ մեռնել-ապրելո՜վ...
Հայաստա՜ն աշխարհ...